ایدز یک تهدید جدی برای تمامی اقشار مختلف جامعه به حساب می آید. خانم های باردار و کودکان به عنوان آسیب پذیر ترین قشر تأثیرگذار از این تهدید صدمه‌های زیادی می‌بینند. دراین‌بین خطر ابتلای ایدز در خانم‌های باردار و همچنین خطر انتقال این ویروس به جنین بسیار تهدیدآمیز خواهد بود چراکه سالانه بیش از 700.000 کودک نوزاد از طریق مادر خود به این ویروس مبتلا می‌شوند. حالا اگر شما هم دوست دارید تا در مورد راه‌های انتقال، روش‌های پیشگیری و خطرات ابتلا به این بیماری در خانم‌های باردار اطلاعات لازم پیدا کنید حتماً در ادامه این مقاله با ایران اچ ای وی همراه باشید.

حاملگی زن مبتلا به ویروس ایدز

یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که همیشه بانوان مبتلا به علائم بیماری ایدز با آن مواجه می‌شوند این است که آیا می‌توانند در دوران بیماری خود به فکر بچه‌دار شدن بیفتند؟

در پاسخ به این سؤال توجه داشته باشید که بارداری در دوران بیماری ایدز مسئله‌ای است که بانوان باید برای رعایت احتیاط‌های لازم آن را فراموش کنند چراکه بارداری در این دوران علاوه بر اینکه برای جنین خطرناک است، خطرات زیادی برای مادر نیز دارد.

مراقبت‌های لازم برای بارداری در دوران ایدز را جدی بگیرید

حالا اگر به‌صورت ناخواسته و یا خواسته خانم مبتلا به hiv باردار شد راه‌حل چیست؟ اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که بانوان مبتلا به ایدز در دوران حاملگی باید به آن توجه داشته باشند این است که پزشک معالج خود را از همان روز اول در جریان حاملگی خود قرار دهند تا با ارائه توصیه‌های لازم سلامت مادر و فرزند را در دوران 9 ماهه حاملگی در نظر بگیرند.

بسیاری از خانم‌های باردار مدتی پس از بارداری مثلاً در ماه‌های 3 و 4 بارداری متوجه می‌شوند که به بیماری ایدز دچار شده‌اند در این زمان بازهم مراجعه به پزشک می‌تواند اولین و آخرین گزینه برای حفظ سلامتی شما باشد.

از داروهای ویژه برای پیشگیری از انتقال hiv به جنین استفاده کنید

یکی از مهم‌ترین روش‌هایی که پیشگیری از انتقال ایدز به جنین  می‌شود. استفاده از داروهایی است که توسط پزشک معالج به مادر ارائه می‌شود.

داروی azt اولین و تنها دارویی است که از سال 1994 برای پیشگیری از انتقال ایدز مادر به کودک ارائه می‌شود.

AZT هنوز تنها دارویی است که برای مطالعات در حاملگی استفاده می‌شود. در کشورهایی که AZT به‌طور گسترده در طی حاملگی استفاده می‌شود اثرات قابل‌توجهی در کاهش انتقال HIV از مادر به جنین  داشته است داروهای جایگزین دیگری همچون ۳TC , nevirapine و ترکیب AZT+3TC هم وجود دارند مسئولان بهداشتی سلامت٬ بایستی اطلاعات کافی در مورد داروها و در دسترس بودن آن‌ها داشته باشند. یک‌راه حل مورداستفاده در زنان HIV مثبت، استفاده از داروهای ضد رترو ویروسی طی وضع حمل است.

در کشورهای با تسهیلات کم٬ استفاده از داروهای ضد رترو ویروس طی وضع حمل٬ تنها راه موجود برای جلوگیری از انتقال HIV از مادر به کودک است و در بسیاری از کشورهایی که فقر پزشکی دارند توسط برخی کارخانه‌ها مقدار کمی از nevirapine به‌طور رایگان برای استفاده طی وضع حمل٬ در اختیار این مادران قرار می‌گیرد.

البته استفاده از داروهای ضد رترو در دوران وضع حمل نیز به‌شدت به مادران باردار توصیه می‌شود.

روش مطمئن وضع حمل مادران مبتلابه ایدز

هیچ توصیه قطعی جهت روش مطمئن وضع محل٬ در زنان مبتلابه HIV وجود ندارد. به‌طورکلی دو روش برای وضع حمل وجود دارد، روش زایمان طبیعی (واژینال) و روش سزارین که هرکدام مزایا و خطراتی دارد.

آیا بارداری در دوران ایدز موجب آسیب جسمی به جنین می‌شود؟

بسیاری از بانوان که به بیماری ایدز دچار شده‌اند، همیشه دغدغه این مسئله را دارند که آیا سلامت جسمی جنین در دوران بارداری حفظ می‌شود یا خیر؟

خوشبختانه تاکنون هیچ رفرنس علمی بر مبنای اینکه سلامت جسمی و ذهنی جنین (عقب‌ماندگی ذهنی، معلولیت) را در خطر قرار دهد مشاهده نشده است. بااین‌حال چکاپ ماهیانه که یکی از اصلی‌ترین راه‌های تست سلامتی مادر و نوزاد است در دوران حاملگی پیشنهاد می‌شود.

انتقال hiv از مادر به کودک در دوران بارداری

احتمال انتقال ایدز در دوران بارداری قریب به 35 درصد پیش‌بینی‌شده است. جالب است بدانید که از این آمار تنها 20 درصد در زمان بارداری، 50 درصد در زمان زایمان و 33 درصد در دوران شیردهی مبتلا شده‌اند.

بسیاری از افراد خطر انتقال ایدز از مادر به جنین را تنها در دوران 9 ماهه بارداری می‌دانند در صورتیکه راه انتقال تنها به این مورد محدود نمی شود و خظر ابتلا به ایدز حتی پس از تولد هم همراه نوزاد است.

انتقال ایدز از طریق شیرمادر

تصمیم گیری در مورد بهترین روش شیردهی به نوزاد تازه متولد شده از جمله سخت ترین کارهایی است که مادران مبتلا به ایدز همواره با آن رو به رو هستند. به همین دلیل جوانب احتیاط باید بررسی و مقایسه شود تا مطمئن ترین راه برای تغذیه نوزاد بعد از زایمان انتخاب شود.

به صورت کلی میزان خطر دریافت آلودگی نوزادن از مادران آلوده به HIV، بین ۱۰ تا ۲۰ درصد است، این در حالی است که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه نمی شوند، شش برابر نوزادانی که در دوران شیرخوارگی از سینه مادر تغذیه می کنند، در معرض خطر مرگ بر اثر ابتلاء به اسهال و یا آلودگی های تنفسی قرار گرفته اند.

اما نکته قابل توجه اینجاست که  hiv در شیر مادر هم یافت شده است به همین منظور پیشنهاد می شود که زنان آلوده به HIV به هیچ عنوان از شیر خود برای تغذیه نوزاد خود استفاده نکنند.

بدون هیچ مداخله درمانی، میزان انتقال HIV از مادر به نوزاد در زنان HIV مثبتی که فرزندشان را شیر نمی دهد ۲۵-۱۵% است و در زنان HIV مثبتی که فرزندشان را شیر می‌دهند ۴۵-۲۵% اعلام شده است. همچنین برخی مطالعات نشان داده است که تغذیه با شیر مادر آلوده به HIV می‌تواند مزایای استفاده از درمان ضد رترو ویروس طی حاملگی و زایمان را بی‌اثر کند.

علائم ایدز در حاملگی، از تب و سرفه تا التهاب های پوستی

حالا که در مورد راه های انتقال ایدز و زندگی با بیماری ایدز در دوران حاملگی و زایمان صحبت کردیم، بهتر است تا برخی از مهم ترین علائم در خصوص ابتلا به ویروس ایدز را نیز بررسی کنیم.

اگر در مدت زمان بارداری با هر یک از علائم زیر رو به رو شدید حتما با پزشک معالج خود در تماس باشید.

• تب
• درد عضلانی
• گلو درد
• تورم غدد لنفاوی (زیر بغل و ران)
• کهیر و التهاب های پوستی
• اسهال و استفراغ

توجه داشته باشید که بسیاری از موارد یاد شده زمانی به عنوان علائم جدی به نظر می رسد که فرد رفتار پرخطر و محافظت نشده را تجربه کرده باشد و از یکی از راه های انتقال ایدز به این بیماری مبتلا شده باشد و گرنه تب و گلو درد به تنهایی علامت جدی برای ایدز به حساب نمی آید.

روش های پیشگیرانه جهت انتقال ایدز به مادر و کودک

حالا سوالی که پیش می آید این است که چه روش های پیشگیرانه ای برای جلوگیری از انتقال ویروس ایدز به جنین وجود دارد.

داشتن رفتار جنسی ایمن و محافظت شده با کاندوم همیشه به عنوان یکی از روش های جلوگیری از ایدز توصیه می شود اما برای اقدام به بارداری روش های محافظت شده اصلا جایی ندارد. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم قبل از اقدام به بارداری حتما با همسر خود جهت چکاپ پزشکی اقدام فرمائید تا با اطلاع از سلامتی هر دو طرف اقدامات لازم برای بارداری انجام پذیرد.

چکاپ پزشکی قبل از اقدام به بارداری

در این مقاله در مورد خطرات ابتلا به ایدز در زمان بارداری برای جنین، درمان بیماری ایدز و روش های پیشگیری، روش های جلوگیری از انتقال ویروس به بدن جنین صحبت کردیم اما باز هم توجه داشته باشید که مبتلا شدن به بیماری ایدز موجب کنار گذاشتن زندگی نمی شود و به این خاطر نمی توان از بچه دار شدن و چشیدن طعم مادر شدن چشم پوشی کرد. به همین خاطر شما هم می توانید با مراقبت های لازم و زیر نظر پزشک متخصص خود باردار شوید و فرزند سالمی را به دنیا بیاورید.